Wat zegt de staart van een kat? Alles over communicatie, balans en gezondheid.

Zwiept jou kat weleens de hele tafel schoon met zijn staart? Of krijgt ze ineens een dikke staart en begint ze als een gek door het huis te sprinten?

Misschien vraag je je weleens af of de staart van jou kat überhaupt een functie heeft?

Het antwoord is: jazeker! 

In dit artikel bespreken we je alles over de staart van je kat zoals wat ze je proberen te vertellen, wat hun staart zegt over hun gezondheid en nog veel meer. 

De staart van een kat heeft verschillende functies. Zo helpt het jouw kat om in balans te blijven én op zijn pootjes terecht te komen als hij valt. Ook in de communicatie van een kat speelt de staart een grote rol. Je kunt er heel gemakkelijk aan aflezen hoe jouw poezenbeest zich voelt!

Lengte verschilt

Kattenstaarten zijn er in talloze vormen en maten. De lengte van de staart van jouw kat hangt af van het ras maar ook van de genen van de kat.

De meeste kattensoorten hebben een lange staart en het kan per ras verschillen waarvoor ze hem precies gebruiken.

Sommige soorten, zoals de Manx, hebben juist een kortere of helemaal geen staart. Dit is een genetische mutatie die op een natuurlijke manier is ontstaan. Het ras zou ontstaan zijn op de Isle of Man in de Ierse Zee. Omdat de mutatie een dominant gen was, is het sneller verspreid over de eilandpopulatie. Manx-kittens (zelfs van hetzelfde nestje) kunnen verschillende staartlengtes hebben. Voor sommige Manxen kunnen de abnormale staarten voor gezondheidsproblemen zorgen.

De Karthuizer heeft een bijzonder lange staart. Dit helpt hem om zijn jachtvaardigheden te verbeteren. 

Een ander kattenras met een heel herkenbare staart is de Maine Coon. Ze hebben een grote pluimstaart met lange, weelderige haren. Kenmerkend van de Maine Coone is dat zij hun staart gebruiken om zichzelf warm te houden.

Bij langharige katten is het belangrijk zowel de staart als de vacht regelmatig te controleren op klitten en viltvorming.

Hebben katten volledige controlle over hun staart?

Het lijkt zo nu en dan alsof de staart van een kat gewoon maar wat doet, maar niets is minder waar!

De staart van een kat en de beweging gebeurt geheel vrijwillig en bewust. Een kattenstaart bestaat uit spieren, zenuwen, pezen, ligamenten en botten. Ze hebben dus volledige controlle tot in het uiterste puntje van hun staart. Ze kunnen zelfs temperatuurverschillen voelen met hun staart.

Het onderstaande filmpje legt dit en nog meer details haarfijn uit:

 

Katten communiceren met hun staart

Die zwiepende staart van jouw kat zegt misschien meer dan je in eerste instantie denkt!

Katten communiceren namelijk doormiddel van hun staart. Het is wel belangrijk om ook naar de verdere lichaamstaal van je kat te kijken, sommige staartbewegingen lijken namelijk op elkaar maar betekenen per situatie iets anders.

Katten spreken uiteraard vloeiend ‘staart’ met elkaar, maar voor ons is het misschien niet altijd even duidelijk wat ze bedoelen.

Hier een overzicht zodat je precies snapt wat jouw poezenbeest je probeert te vertellen:

• Staart en het puntje (extra) omhoog: Onderzoek wijst uit dat kittens en katten relaxed zijn als ze hun staart omhoog hebben. Moederkatten blijken aan te geven dat hun kittens hen moeten volgen als ze de staart omhoog hebben. De kat is vrolijk en/of tevreden.
• Grote boog omhoog: Deze kat is op een ontdekkingstocht, ze is nieuwsgierig en alert.  
• Vraagteken / omhoog met een gebogen puntje: Een vriendelijke houding of begroeting, dit is een ontspannen kat.
• Vraagteken en trillen: Dit betekend dat je kat heel erg blij is om je te zien!
• Langzaam zwiepende staart: Jouw kat is helemaal ontspannen. Vaak zie je een langzaam zwiepende staart als ze liggen te relaxen op de bank of aan het eten zijn. Het kan ook zijn dat zich zich voorbereiden op inspanning. Bijvoorbeeld tijdens het jagen op vogels. Ze zitten laag bij de grond en beginnen met het zwiepen van alleen het puntje, uiteindelijk beweegt de hele staart alle kanten op en zijn ze klaar voor de aanval. Een teken van positieve opwinding!
• Zwiepen met het puntje: Zwiept de staart snel op en neer met alleen het puntje? Je kat is geïrriteerd en heeft wat ruimte nodig.
• Kwispelen: Ligt je kat gezellig bij je op schoot en begint hij ineens te zwiepen of kwispelen (met zijn oortjes naar achter)? Ook dit signaleert irritatie, waarschijnlijk is hij uitgeknuffeld. 
• Haren omhoog: Heeft de poes een opgezette staart in een boog? Dan verdedigt ze zichzelf. Als de staart recht omhoog staat met de haren overeind dan vertoont de kat aggressie. Ze doen dit om groter lijken en proberen zo hun vijand af te schrikken.
• Laag hangend of tussen de benen: Dit betekent dat de kat bang is of misschien zelfs ongelukkig. 
• Laag opgezette staart: In dit geval is je kat bang. 
• Slaan met staart: Wakker blijven! Jouw kat is ontspannen maar wilt toch een oogje in het zeil houden. Dit hebben katten vaker als ze een dutje doen en niet in hun diepe REM-slaap zijn. 

Helemaal in balans

Katten gebruiken hun staart dus om te communiceren maar dat is niet alles! Het helpt ze ook in balans te blijven. 

Als katten over een smalle schutting of een muurtje lopen helpt de staart bij het bewaren van het evenwicht. Net zoals een koortdanser die een stok vast heeft om zijn evenwicht te bewaren. 

Ook als een kat valt speelt de staart een grote rol. Doordat ze hun staart draaien kunnen ze zich centreren waardoor ze (bijna) altijd op hun pootjes terecht komen. En wij maar denken dat het aan die negen levens lag…

Staart kan gezondheidsproblemen aangeven

Een staart kan naar je “zwaaien” om aan te geven dat er iets aan de hand is met de gezondheid van je kat. Bepaalde afwijkingen zijn er ook aan te zien.

Huidproblemen en allergie

Vlooienallergie kan voor huidirritatie zorgen rondom de staart en de romp. Huidontstekingen die door iets anders veroorzaakt worden kunnen ook een effect hebben op de staart. Ook sommige hormonale problemen kun je in en om de staart zien. 

Katerstaart

Ofwel ‘stud tail’ in het Engels. Alhoewel het ’t meest voorkomend is bij ongeholpen katers, kan ook een poes of gecastreerde kater last hebben van katerstaart. Katten met katerstraart hebben overactieve talgklieren van de staartklier. De talgklieren kunnen ontstoken raken en het gaat vaak gepaard met huidinfecties.

Gebroken staart

Heb je een buitenkat? Let dan goed op. Als je ziet dat hij zijn staart niet of weinig beweegt, hem meesleept of je schade aan de huid opmerkt, ga dan even langs de dierenarts. Stel dit niet uit, want een staart heeft veel zenuwuiteinden en problemen rondom de staart zijn vaak erg pijnlijk voor je kat.

Sommige katten hebben er geen

Zoals je eerder al las hebben sommige katten een hele korte of helemaal geen staart. Katten die zonder zijn geboren weten niet wat het is om er één te hebben. Hun hersenen ontwikkelen zich zonder de aanwezigheid van de zintuiglijke prikkels vanuit de staart. 

Sommige verwondingen of ziektes kunnen ertoe leiden dat een staart moet worden geamputeerd. Het is beter als de kat zijn staart kan houden maar soms is dat gewoonweg niet mogelijk. De meeste katten passen zich daar goed aan aan. Je dierenarts kan je helpen bepalen wat je moet doen met medische problemen. Laat je altijd informeren als je je zorgen maakt!